Nabucco Projesi: Joschka Fischer Türkiye'yi 'ikna odasına' alacak

Almanya eski Dışişleri Bakanı Joschka Fischer Nabucco Projesi'nin demir başlarından RWE (Almanya) ve OMV (Avusturya) için çalışacak. Nabucco konsorsiyumu tarafından yapılan bir açıklamada Fischer'in "Uzun yıllara dayanan dış ve enerji politikasındaki tecrübelerini projeye aktaracağı, projenin başarısı için verilen siyasi çabaları derinleştireceği ve bu alanda gelişen inisiyatifleri koordine edeceği" belirtiliyor. Fischer'in 2010 yılına kadar bu görevde kalacağı açıklandı. Şimdiye kadar herhangi bir resmi açıklama yapılmamasıyla birlikte Alman basınına yansıyan haberlere göre Fischer'in yeni işi için "altı rakamlı bir meblağ" alacağı söyleniyor.

Fischer ile yapılması ön görülen 'derin siyasi operasyon'un özellikle Türkiye'ye yönelik bir lobi faaliyeti olduğu Alman basınında açıkca ifade edilmekte.

Manager-Magazin dergisi Fischer'in özellikle "Türkiye'nin keyfini hoş tutması" için angaje edildiğini yazarken, Süddeutsche Zeitung gazetesi Manager Magazin'in haberine dayanarak "Türkiye'nin yontulması"ndan bahsediyor.

Bu arada Die Welt gazetesi dün (10.07.) yayınladığı bir haberde - Türkiye dahil - projeye katılan ülkeler arasında anlaşmaya varıldığı ve Pazartesi günü Ankara'da bir ara protokolün imzalanacağını duyurdu. Projeyi hayata geçirecek uluslararası antlaşmaların ise 2010'da onaylanması bekleniyor. Nabucco hattının 2011 yılında inşaasına başlanması ve 2013 yılından itibaren faaliyete geçmesi planlanıyor. Besleme hattları dahil toplam 3300 kilometre olan Nabucco boru hattının toplam maliyeti üzerinde şimdiye kadar çelişkili rakamlar ortaya atıldı. Değişik kaynaklara göre toplam maliyeti 4,5 milyar ile 8 milyar Euro arasında değişiyor.

Nabucco'da siyasi belirsizlik ve Rus rekabeti

Nabucco'yu 'belirsiz' kılan yalnız mali yönü değil. Proje AB kamuoyunda özellikle siyasi açidan şüpheyle takip ediliyor.

AB'yi uzun vadede Rusya'dan ithal edilen doğal gazdan büyük ölçüde bağımsız kılması beklenen projenin yine en büyük rakibi Rusya. Rus Gasprom şirketi Baltık Denizi üzerinden Batı Avrupa'ya yönelik bir doğal gaz hattı projesini azimle takip ediyor. Böylece Rusya AB'nin Ukrayna üzerinden geçen Rus hattlarını sabote etmesini engelleme niyetinde. Gasprom'un projesi ise eski Almanya Başbakanı Gerhard Schröder tarafından destekleniyor.

Hans Peter Schütz stern dergisinde eski koalisyon ortakları arasında gelişen yeni rekabeti şöyle yorumluyor:

"Yaklaşık on yıl evvel stern dergisine Frankfurt'da verilen bir mülakatta Gerhard Schröder gelecek koalisyon hükümetinde kendisine aşcı ona (Fischer'e) ise ancak garsonluk vazifesi düştüğünü sert bir üslub ile hatırlatması akabinde, Fischer gözlerine dolan sinir gözyaşlarını durdurmak için bir kaç kadeh atmıştı. Ancak hiç bir şey fayda etmemişti. Sosyaldemokrat-Yeşiller koalisyonu hükümeti dönemince aşcı daima Schröder ve garson Fischer idi. Sofraya gelecek olanları Schröder belirlerdi. Servisi Fischer yapardı.

Bu sefer olaylar belki daha da nahoş gelişebilir. Nabucco Projesi - Hazar Deniz'inden Avrupa'ya doğal gaz hattı - oldukça kuşkulu bir oyun. Avrupa'nın Rus gazından daha bağımsız olması iyi hoş olurdu elbet. Ama Schröder'in desteklediği Rus Gasprom şirketine ait Baltık Denizi doğal gaz boru hattı bayağı mesafe kat etmiş vaziyette. Bu hattın taşıdığı gaz çok daha önceden Alman mutfaklarına ulaşacaktır. Ve Türkler Nabucco Projesi'ne ancak AB yolu üzerinden yol vermek niyetindeler. Joschka'nın Brüksel'de daha bol bol garsonluk yapması gerekiyor."

Basler Zeitung (İsviçre) gazetesinin haberine göre Nabucco doğal gaz hattını yer altı zenginlikleri ile besleyecek ülkelerden ancak Azerbaycan güvenilir bir konumda. Son zamanlarda Türkmenistan'ın "iyimser" tutumundan bahsedilirken, proje için son derece önemli olan İran'ın "en büyük sorun" olması AB'nin başını ağrıtıyor. İran'da büyük miktarda doğal gaz rezevleri olduğu bilinmekle beraber, İran'ın gerekli teknik alt yapı eksikliğinden dolayı şu an için bu rezervlerin ancak çok küçük bir kısmına ulaşılıyor. Daha önemlisi ise Batı ile İran arasında gelişen siyasi çatışmanın bu ülkenin proje için bir 'partner' olmasını ütopik bir mecraya taşıyor. Gözlemciler bu durumun bütün projeyi tehlikeye soktuğunu belirtiyorlar. Bu olumsuzluğu en azından kısa ve orta vadede gidermek için Irak ve Mısır'ın projeye dahil edilmesi gündemde.

Joschka Fischer kimdir? - Devrimcilikten 'reel politik seviyeye tekamül'ün hikayesi

1948 doğumlu Fischer İkinci Dünya Savaşı'nın hemen ardından Macaristan'dan Almanya'ya yerleşen bir ailenin çocugu. Asıl adı Joseph Martin Fischer. 1965 yılında liseyi bitirmeden okuldan ayrılan Fischer, fotografçılık meselek eğitimini de yarıda bırakarak çeşitli sol görüşlü gençlik hareketlerine katıldı. Theodor W. Adorno ve Jürgen Habermas gibi dönemin meşhur marksist teorisyenlerin üniversite proğramlarını sık sık ziyaret etti. 1969'da Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ/PLO) tarafından Cezayir'de düzenlenen bir konferansa katıldı. Bu yıllarda Revolutionärer Kampf (Devrimci Mücadele) adlı militan-sol örgütlenmenin içinde bulunan Fischer, bir çok militan eyleme bizzat katılmıştı. Özellikle 1977 sonrası Almanya'nın önde gelen militan-sol örgütü RAF'ın (Kızıl Ordu Fraksiyonu) silahlı eylemlerden beklenen neticeleri alamaması ve örgüt lider kadrosunun tasfiye edilmesiyle birlikte silahlı mücadeleyi sorgulamaya başlayan solcu çevreler içinde yer aldı. Bu süreçin devamı halinde 1980'li yılların başlarında Daniel-Cohn Bendit liderliğinde 'reel politik platformda' - yani liberal-demokrat parlamenter sistem içinde - siyasi mücadelenin devam ettirilmesi yönünde yeni bir strateji geliştirilmesinde önemli rolü oldu. 1983 yılında Yeşiler Partisi ile Batı Almanya parlamentosuna seçilmeyi başardı. Partinin o dönemdeki iç tüzüğü gereğince (parti içinde oligarşik yapılanmayı engellemek için öngörülen bir demokratik örgütlenme biçimi gereğince) bu görevinden iki yıl sonra ayrıldı. 1985-87 ve 1991-94 yılları arasında Hessen Eyaleti'nde kurulan sosyaldemokrat-yeşiller hükümetinde Çevre ve Enerji Bakanı oldu. 1994'de yeniden Federal Parlamento'ya milletvekili seçildi. 1995'den itibaren Yeşiller Partisi'nin pasifist ve anti-kapitalist tutumunun, BM gibi uluslararası örgütlerin askeri müdahale özerkliğini ve serbest piyasa ekonomisini savunarak aşılmasında en önemli isimdi. Partisini böylece federal çapta muhtemel bir sosyaldemokrat-yeşiller hükümetine hazırlayan Fischer 1998-2005 yıllarında Schröder kabinesinde Dış İşleri Bakanı oldu. Bu görevinde 1999 yılında NATO'nun Kosova harekatını destekledi. AB'nin 'devletleşme süreçi' dahilinde 2006 yılı için öngörülen AB Dış İşleri Bakanlığına favori aday olarak anılmaya başlayan Fischer, AB'nın gerekli siyasi yapıya kavuşamamasından dolayı bu görevi üstlenemedi. 2005'de sosyaldemokrat-yeşiller hükümetinin son bulması ile parti makamlarından da geri çekilme kararı alan Fischer 2006 yılı başlarında Barclays Capital ve Goldman Sachs bankaları için çalıştı. Aynı yıl içinde Princeton Üniversitesi'nde (ABD) 'misafir profesör' olarak uluslararası ekonomi politikası dersleri vermeye başladı. Princteon Üniversitesi'nin AB ile ortaklaşa yürüttüğü birtakim projelerde ise 'uluslararası kriz diplomasisi' üzerinde yoğunlaştı. Fischer George Soros'un kurduğu European Council on Foregin Relations adlı 'düşünce fabrikası'nın kurucu üyesi (kuruluşun iki Türkiye asıllı kurucu üyeleri ise Fransa'dan yazar Elif Şafak ve Almanya'dan Yeşiller Partisi genel başkanı Cem Özdemir) ve yönetim kurulu üyesidir. 2007'de kendi danışmanlık firmasını (Joschka Fischer Consulting) kuran Fischer ayrıca eski ABD Dşişleri Bakanı Madeleine Albright'ın The Albright Group firması için danışmanlık yapmakta. Fischer'in danışmanlık faaliyetlerinden biri de Yahudi Dünya Konseyi için siyasi konularda strateji üreten Policy Council dahilinde.

Fischer İsrail'in Hayfa ve Tel Aviv üniversitelerinden fahri doktoralı ve aralarında Almanya Yahudileri Merkez Konseyi'nin de bulunduğu çeşitli kuruluşların ödüllerine layık görülmüştür.

2005 yılında kendisinden 28 yaş genç olan Minu Barati ile evlenen Fischer, daha önce dört defa evlenip boşanmıştı. Fischer ikinci evliliğinden iki cocuk (biri erkek biri kiz) babası. Yeni karısı İranlı muhaliflerden Mehran Barati'nin kizidir.

Haber: Deutsch-Türkische Nachrichten